Tongeren toont de oudheid in kleur: zoals het was toen
De oudheid in kleur
Tentoonstelling
21 oktober 2023 – 2 juni 2024
Gallo-Romeins Museum kleurt beeld van witmarmeren sculptuur bij
Iedereen kent de beelden in wit marmer uit de tijd van de oude Grieken en Romeinen. Het Gallo-Romeins Museum in Tongeren toont nu hoe ze er écht uitzagen: bontgekleurd. Bezoekers krijgen tientallen reconstructies te zien van antieke sculpturen, op ware grootte. Het gaat om beelden van onder andere goden, keizers, krijgers en mythologische figuren. Ze zijn kleurrijk beschilderd, net zoals in de klassieke oudheid. De expositie is bestemd voor een breed publiek.
Burgemeester Patrick Dewael: “De tentoonstelling ‘De oudheid in kleur’ in het Gallo-Romeins Museum verrijkt ons met nieuwe inzichten. Dat is precies wat een maatschappelijk relevant museum moet doen. Na een bezoek aan deze expo kijk je met heel andere ogen naar de voor ons zo vertrouwde witmarmeren beeldhouwwerken van de oude Grieken en Romeinen.”
Schepen van Cultuur An Christiaens: “De tentoonstelling ‘De oudheid in kleur’ is toegankelijk voor een groot en divers publiek. Iedereen kan genieten van de unieke, felgekleurde reconstructies van klassieke beeldhouwwerken. Het Gallo-Romeins Museum creëert er een leerrijke expo rond die van begin tot eind weet te verrassen.”
De veelkleurigheid van antieke sculptuur
De tentoonstelling kwam tot stand in samenwerking met prof. dr. Vinzenz Brinkmann, conservator van de afdeling Klassieke oudheid van de Liebieghaus Skulpturensammlung in Frankfurt am Main (Duitsland). Al decennialang doet de archeoloog onderzoek naar de beschildering van antieke sculpturen. Samen met zijn echtgenote dr. Ulrike Koch-Brinkmann maakt hij wetenschappelijk verantwoorde reconstructies op ware grootte, trouw aan de beeldtaal en technieken uit de klassieke oudheid. Ze brengen ons een stuk dichter bij de manier waarop de oude Grieken en Romeinen hun sculpturen creëerden, wat het doel ervan was en hoe ze de beelden zelf ervaarden.
De reconstructies reizen de wereld rond en waren al te zien in 26 toonaangevende musea in onder andere München, Kopenhagen, Athene, Istanboel, San Francisco en New York. Ze getuigen van de beeldhouwkunst in de oud-Griekse en Romeinse cultuurwereld, van pakweg 700 v.Chr. tot 476 n.Chr.
Het Gallo-Romeins Museum presenteert de reconstructies in een volledig nieuwe scenografie, die werd verzorgd door bureau Pièce Montée.
Een meeslepende ervaring
Bezoekers worden ondergedompeld in het thema dankzij een video-installatie. Die toont hoe algemeen verspreid de idee is van onbeschilderde antieke beelden in wit marmer, onder meer onder invloed van de populaire beeldcultuur zoals films en strips.
In een tweede, witglanzende zaal wordt duidelijk dat deze ‘esthetische voorkeur’ ontstond tijdens de renaissance en tot vandaag doorleeft. Tegen de achtergrond van filmbeelden die gedraaid werden bij marmergroeven in de buurt van Carrara (Italië), krijgen de bezoekers drie levensgrote beeldhouwwerken te zien: één uit de oudheid (collectie Museo Nazionale Romano, Rome) één uit de renaissance (collectie Louvre, Parijs) en één van de hedendaagse Frans-Amerikaanse kunstenaar Emmanuel Fillion.
Even verderop ontdekken de bezoekers hoe de beelden in de klassieke oudheid werden gemaakt. Ze krijgen inzicht in het volledige productieproces: van het uitkappen van het gesteente in de groeve tot het beeldhouwen en kleurrijk beschilderen. De verschillende fasen zijn te volgen via didactische filmpjes die speciaal voor de expositie werden ontwikkeld. Er zijn antieke gebruiksvoorwerpen te zien, denk maar aan beitels die gebruikt werden bij het bewerken van de marmerblokken. Ook een scala aan authentieke pigmenten – oker, loodwit, Egyptisch blauw – en een kwast liggen in de vitrine. Ten slotte toont het museum enkele oud-Griekse en Romeinse sculpturen met kleursporen die nog met het blote oog zichtbaar zijn.
In de grootste zaal van de tentoonstelling staan de reconstructies opgesteld. Ze worden sfeervol uitgelicht en gepresenteerd in een sobere vormgeving. Op touchscreens kunnen bezoekers swipen tussen de witte sculpturen en de gekleurde versies. Bij een aantal reconstructies zijn er video’s die inzoomen op opmerkelijke details, zoals kleurpatronen en versieringen. Ook biedt het museum een audiotour aan met extra uitleg over de context waarin de beelden ooit stonden opgesteld en hun betekenis. Uiteraard komt de toenmalige symboliek van de gebruikte kleuren hierbij aan bod. (uit: persbericht GRM)
Kijk verder op www.galloromeinsmuseum.be